در پایان هفته گذشته، شهر مسقط عمان میزبان مذاکراتی فشرده میان مقام‌های ارشد ایران و ایالات متحده آمریکا بود. هدف اصلی آمریکا جلوگیری از ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران و ممانعت از حمله گسترده احتمالی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای این کشور است. در مقابل، تهران به دنبال دستیابی به رفع تحریم‌ها و تضمین‌هایی در مورد کاهش حضور نظامی اسرائیل در منطقه است.

به گزارش صدای بانک از خبرگزاری سیگنال، یک منبع اروپایی نزدیک به ساختار امنیتی اتحادیه اروپا اعلام کرد:
«پیش‌نویس جدید توافق هسته‌ای ایران، اساساً مشابه طرحی است که دونالد ترامپ پس از خروج از برجام (JCPOA) در سال ۲۰۱۸ دنبال می‌کرد. اما دو بند کلیدی به آن افزوده شده است.»
این دو بند جدید عبارت‌اند از:
بازرسی تسلیحاتی نامحدود و دائمی در داخل ایران توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA).
دسترسی کامل به سوابق مالی بانک‌های ایرانی و ۴۷ شرکت مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) در ۱۶ کشور مختلف.

حفظ سه اصل پایه‌ای توافق برجام
پیش‌نویس جدید همچنین سه اصل کلیدی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را حفظ کرده است:
حفظ امنیت نیروهای آمریکایی در سراسر جهان در برابر حملات مستقیم یا نیابتی ایران؛
تضمین امنیت رژیم صهیونیستی؛
خودداری دائم ایران از ساخت، تولید یا استفاده از سلاح‌های هسته‌ای.

۱۲ بند دیگر نیز در راستای این اصول تنظیم شده‌اند، از جمله:
اعلام رسمی ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای سابق ایران به آژانس و توقف همیشگی این فعالیت‌ها؛
توقف غنی‌سازی اورانیوم و تعطیلی رآکتور آب سنگین؛
دسترسی بدون محدودیت آژانس به تمام سایت‌های هسته‌ای؛
پایان توسعه و پرتاب موشک‌های بالستیک با قابلیت هسته‌ای؛
آزادی تمام شهروندان آمریکایی و متحدان آن؛
توقف حمایت از گروه‌های تروریستی در خاورمیانه؛
احترام به حاکمیت عراق و خلع سلاح شبه‌نظامیان شیعه؛
توقف حمایت نظامی از گروه‌های نیابتی در جهان؛
پایان تهدید علیه همسایگان ایران از جمله اسرائیل.

خواسته‌های ایران در مذاکرات هسته‌ای
مقام‌های ایرانی سه مطالبه کلیدی را مطرح کرده‌اند:
جبران خسارت‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌ها؛
آزادسازی فوری دارایی‌های بلوکه‌شده ایران در اروپا و آسیا؛
ارائه تضمین‌هایی برای کاهش حضور اطلاعاتی و نظامی اسرائیل در منطقه.

از دید مقام اروپایی حاضر در مذاکرات، مورد اول و سوم قابل حل هستند. اما مورد دوم دشوارتر است، چرا که اتحادیه اروپا در مذاکرات مسقط حضور ندارد. این در حالی است که کشورهای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) نقش کلیدی در بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل (snapback sanctions) پیش از مهلت ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ دارند.

نقش FATF و نگرانی‌های غرب درباره سپاه
مسئله پایبندی ایران به اصول گروه ویژه اقدام مالی (FATF) نیز از موضوعات حساس مذاکرات است. این نهاد بین‌المللی با هدف مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم فعالیت می‌کند و ایران به دلیل ارتباطات سپاه با فعالیت‌های مالی مخفیانه در لیست سیاه آن قرار دارد. غرب تلاش دارد با الزام ایران به رعایت این استانداردها، بنیان مالی و امنیتی جمهوری اسلامی را تضعیف کند.

سناریوی محتمل: تأخیر تاکتیکی توسط ایران
تحلیل‌گران بر این باورند که ایران ممکن است مذاکرات را تا پس از مهلت ۱۸ اکتبر ادامه دهد تا مانع از فعال‌سازی مجدد تحریم‌های سازمان ملل شود. چنین اقدامی می‌تواند به سپاه فرصت دهد تا در صورت وقوع حمله احتمالی اسرائیل، آمادگی بیشتری کسب کند.